آیه 109 سوره آل عمران

از دانشنامه‌ی اسلامی

وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۚ وَإِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ

[3–109] (مشاهده آیه در سوره)


<<108 آیه 109 سوره آل عمران 110>>
سوره :سوره آل عمران (3)
جزء :4
نزول :مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و هر آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است همه ملک خداست و بازگشت همه امور (و موجودات) به سوی اوست.

و آنچه در آسمان و آنچه در زمین است، فقط در سیطره مالکیّت و فرمانروایی خداست، و همه امور به سوی او بازگردانده می شود.

و آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است از آنِ خداست، و [همه‌] كارها به سوى خدا بازگردانده مى‌شود.

از آن خداست هر چه در آسمانها و زمين است و كارها بدو بازگردانيده شود.

و (چگونه ممکن است خدا ستم کند؟! در حالی که) آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، مال اوست؛ و همه کارها، به سوی او باز می‌گردد (و به فرمان اوست.)

ترجمه های انگلیسی(English translations)

To Allah belongs whatever there is in the heavens and the earth, and to Allah all matters are returned.

And whatever is in the heavens and whatever is in the earth is Allah's; and to Allah all things return

Unto Allah belongeth whatsoever is in the heavens and whatsoever is in the earth; and unto Allah all things are returned.

To Allah belongs all that is in the heavens and on earth: To Him do all questions go back (for decision).


تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


«108» تِلْكَ آياتُ اللَّهِ نَتْلُوها عَلَيْكَ بِالْحَقِّ وَ مَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْماً لِلْعالَمِينَ‌

اينها آيات خداوند است كه ما آن را به حقّ بر تو مى‌خوانيم و خداوند هيچ ستمى را بر جهانيان نمى‌خواهد.

«109» وَ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ إِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ

و آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمين است، از خداست و بازگشت همه امور تنها به سوى خداست.

نکته ها

نزول آيات الهى بر پيامبر، بدون كم وكاست وبراساس حقّ و حقيقت است. همچنين عمل‌ها و عكس‌العمل‌ها، پاداش‌ها وكيفرهاى امّت‌ها، مطابق يك‌سرى اصول و سنّت‌هاى پايدار است. خداوند، نه بر بندگان تكليفِ فوق طاقت مى‌كند و نه در كيفر و پاداش، شرايط و استعدادها و توان افراد را يكسان مى‌بيند كه اينها موجب ظلم مى‌گردد.

ظلم را كسى روا مى‌دارد كه يا كمبود داشته باشد و يا نتواند از راه حقّ به مقصود خود نايل شود و يا از بدى و زشتى ستم غافل باشد و بر خداوند سبحان هيچ‌يك از اين موارد صادق نيست. خداوندى كه همه چيز از اوست و بازگشت همه چيز نيز به سوى اوست، چه نيازى به ظلم كردن دارد؟!

جلد 1 - صفحه 581

پیام ها

1- نزول وحى بر پيامبر، حقّ است، نه ساخته‌ى ذهن و خيال او. «آياتُ اللَّهِ نَتْلُوها عَلَيْكَ بِالْحَقِّ»

2- روسفيدى و روسياهى در قيامت، بازتاب عقايد و افكار و اعمال خود انسان‌هاست، نه ظلم خداوند. «وَ مَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْماً لِلْعالَمِينَ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)


وَ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ إِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ (109)

بعد از آن در تحقيق و ثبوت اين مطلب و فهم بندگان فرمايد:

وَ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ‌: و براى خدا است ملكيت و مالكيت خاصه آنچه در آسمانها است از اجرام علويه، وَ ما فِي الْأَرْضِ‌: و آنچه در زمين است از اجسام سفليه. بنابراين ذاتى كه مالك تمام موجودات سماوى و ارضى باشد، غنى على الاطلاق است. پس به هيچ وجه من الوجوه ظلم نفرمايد، زيرا يكى از جهات ظلم، هر آينه احتياج و نقص و جهل طرف باشد. و ذات سبحانى از صفات امكانى منزه باشد. وَ إِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ: و به سوى خداى تعالى باز گرديده شود تمام كارها، پس مجازات فرمايد هر كس را به آنچه وعد و وعيد فرموده از ثواب و عقاب.

تفسير اثنا عشرى، ج‌2، ص: 208

مفسرين را در كيفيت رجوع به خدا سبحانه دو قول است: 1- مراد افناى آنها و بعد، اعاده آنها براى مجازات. 2- مراد آنكه، حق تعالى در دنيا تمليك امور به بندگان فرموده و ايشان را در آن تصرفى ارزانى داشته، اما در آخرت، تمام آنها رجوع به خداى تعالى شود، چنانچه فرمايد: لِمَنِ الْمُلْكُ الْيَوْمَ لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


وَ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ إِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ (109)

ترجمه‌

و مر خدايرا است آنچه در آسمانها و زمين است و بسوى خدا بازگرديده شود كارها.

تفسير

آنچه در آسمان و زمين است مملوك حق است بملكيت حقه حقيقيه نه اضافيه اعتباريه مانند ملكيت اشياء از براى مخلوق و در تحت تصرف و سلطنت و اراده و اختيار او است حقا و حقيقتة از لا و ابدا بطوريكه هر امرى كه واقع شود منتهى بقضا و قدر الهى است و بازگشت بامر او ميكند و پاداش مؤمنين و جزاى مخالفين هم در روز قيامت بهمان قسمى كه وعد و وعيد فرموده بامر او انجام خواهد گرفت.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


وَ لِلّه‌ِ ما فِي‌ السَّماوات‌ِ وَ ما فِي‌ الأَرض‌ِ وَ إِلَي‌ اللّه‌ِ تُرجَع‌ُ الأُمُورُ (109)

و ‌از‌ ‌براي‌ ‌خدا‌ ‌است‌ آنچه‌ ‌در‌ آسمانها و آنچه‌ ‌در‌ زمين‌ ‌است‌ و بسوي‌ ‌خدا‌ ‌است‌ بازگشت‌ امور.

و للّه‌ لام‌ اختصاص‌ ‌است‌ بملكية ذاتيه‌ حقّه‌ حقيقيه‌ چون‌ موجد تمام‌ مخلوقات‌ ‌او‌ ‌است‌ و مبقي‌ ‌آنها‌ و مفني‌ ‌آنها‌ و ‌آن‌ بآن‌ افاضه‌ ‌از‌ جانب‌ ‌او‌ ‌است‌، ‌هم‌ علة موجده‌ ‌است‌ و ‌هم‌ علة مبقيه‌.

ما فِي‌ السَّماوات‌ِ ‌از‌ ملائكه‌ و كرات‌ علويه‌ و سكنه‌ ‌آنها‌ و لوح‌ و قلم‌ و سدرة المنتهي‌ و جنّة المأوي‌ و بيت‌ المعمور و آنچه‌ ‌که‌ ‌غير‌ ‌از‌ ‌خدا‌ نميداند ‌از‌ آثار قدرت‌ و عظمت‌ و كبريايي‌.

وَ ما فِي‌ الأَرض‌ِ ‌از‌ جن‌ّ و انس‌ و انواع‌ حيوانات‌ برّي‌ و بحري‌ و عناصر و معادن‌ و نباتات‌ ‌از‌ حبوب‌ و فواكه‌ و خضرويات‌ و ادويه‌ و ‌غير‌ اينها

جلد 4 - صفحه 314

وَ إِلَي‌ اللّه‌ِ تُرجَع‌ُ الأُمُورُ امر ‌در‌ قرآن‌ ‌بر‌ معاني‌ بسياري‌ اطلاق‌ ‌شده‌ مثل‌ وَ أَوحي‌ فِي‌ كُل‌ِّ سَماءٍ أَمرَها فصّلت‌ ‌آيه‌ 11، اي‌ ‌ما يصلحها. و مثل‌ وَ ما أَمرُ السّاعَةِ إِلّا كَلَمح‌ِ البَصَرِ نحل‌ ‌آيه‌ 79، ‌يعني‌ وقوع‌ القيمة و احياء الموتي‌.

و مثل‌ هَيِّئ‌ لَنا مِن‌ أَمرِنا رَشَداً كهف‌ ‌آيه‌ 9، بمعني‌ هدايت‌ بصلاح‌، و مثل‌ قال‌َ الَّذِين‌َ غَلَبُوا عَلي‌ أَمرِهِم‌ لَنَتَّخِذَن‌َّ عَلَيهِم‌ مَسجِداً كهف‌ ‌آيه‌ 20، و ‌غير‌ ‌ذلک‌ ‌از‌ آيات‌، و جامع‌ همه‌ اينها فعل‌ ‌است‌ بمعني‌ كار. و ‌در‌ ‌اينکه‌ ‌آيه‌ ‌يعني‌ بازگشت‌ كارها تمام‌ بخدا ‌است‌ و كليه‌ اختيارات‌ ‌از‌ كليه‌ افراد سلب‌ ميشود و تمام‌ اختيار ‌با‌ اوست‌ و همين‌ ‌است‌ مفاد ‌آيه‌ شريفه‌ لِمَن‌ِ المُلك‌ُ اليَوم‌َ لِلّه‌ِ الواحِدِ القَهّارِ مؤمن‌ ‌آيه‌ 16.

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 109)- این آیه مشتمل دلیل بر عدم صدور ظلم و ستم از ناحیه خداست، می‌فرماید: «و (چگونه ممکن است خدا ستم کند در حالی که) آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است از آن اوست و همه کارها به سوی او باز می‌گردد» و به فرمان او است (وَ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ وَ إِلَی اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

منابع